OBCHODY 160. ROCZNICY WYBUCHU POWSTANIA STYCZNIOWEGO
22 stycznia 1863 r. rozpoczęło się najdłuższe powstanie narodowe Polaków przeciw Rosji. Liczne grupy polskiego społeczeństwa przystąpiły do nierównej, głównie partyzanckiej, walki z zaborcą. W celu uczczenia 160. rocznicy tego wydarzenia grupa uczniów naszej szkoły wraz z Panią wicedyrektor Marią Łapińską i Panem Janem Pogorzelskim – nauczycielem historii oraz przedstawicielami władz samorządowych: Panem Leszkiem Dąbrowskim – radnym Rady Powiatu Wysokomazowieckiego i Panią Katarzyną Brzózko z Urzędu Gminy Nowe Piekuty 20 stycznia 2023 r. odwiedzili miejsca związane z powstaniem styczniowym na terenie naszej małej ojczyzny.
Historyczny objazd został zapoczątkowany pogadanką prowadzoną przez Pana Jana Pogorzelskiego poświęconą okolicznościom wybuchu walk powstańczych i wydarzeniom z lat 1863 – 1864 na obszarze dzisiejszej gminy Nowe Piekuty, jak: celowe wykolejenie trzech lokomotyw między Jabłonią Kościelną i Szymborami, aby utrudnić zaopatrywanie armii rosyjskiej, zorganizowanie składu broni w Wierzbowiźnie, potyczki w lipcu 1863 r. w pobliżu wsi Krasowo-Siódmaki i Markowo-Wólka, pomoc udzielana rannym powstańcom na plebanii w Piekutach, za co ksiądz Józef Zambrzycki został skazany na 8 lat ciężkich robót na Syberii.
Następnie uczestnicy uroczystości udali się do Skłodów Borowych, gdzie w pobliskim lesie znajdują się groby, w których spoczywają dwaj powstańcy styczniowi, a także 10 żołnierzy niemieckich z okresu I wojny światowej i ułan poległy na przełomie lat 1918-1919. Potem uczczono pamięć trzech powstańców poległych na terenie wsi Krasowo-Wólka, co upamiętnia krzyż postawiony na ich mogile. Z kolei przy grobie na cmentarzu parafialnym w Nowych Piekutach uczniowie dowiedzieli się o losach powstańca Grzegorza Żochowskiego. Brał udział w powstaniu styczniowym jako dwudziestolatek, a po aresztowaniu trafił aż na 40 lat na Sybir. Po powrocie do Żochów Starych w 1904 r. ten weteran przeżył jeszcze kolejnych ponad 20 lat. We wszystkich odwiedzanych miejscach oraz przed pomnikiem w Nowych Piekutach poświęconym żołnierzom AK i pokoleniom bojowników o wolną Polskę była odmawiana modlitwa, a uczniowie stawiali zapalone znicze.
Jan Pogorzelski
