„W HOŁDZIE RODZINOM ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH”
W dniach 26-27 maja 2023 w Nowych Piekutach i w Hodyszewie odbyło się dwudniowe spotkanie z Rodzinami Żołnierzy podziemia niepodległościowego pod patronatem Andrzeja Dudy – Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Pomysł ten powstał przed 5 laty, gdy Pani Marta Ziębikiewicz, córka kpt. Władysława Łuksiuka ps. „Młot” przyjechała ze Stowarzyszeniem Odra Niemen na Podlasie. Zorganizowaliśmy z nią spotkanie otwarte przy Sanktuarium Matki Bożej Pojednania w Hodyszewie. To wtedy pani Marta, opowiadając o swoim traumatycznym dzieciństwie, otworzyła nam oczy na ogrom cierpień, które dotknęły nie tylko żołnierzy walczących z bronią w ręku, ale także ich najbliższych. Zazwyczaj skupialiśmy uwagę na tych, którzy złożyli swoje życie na ołtarzu ojczyzny, bądź poddawani byli strasznym torturom w ubeckich katowniach. Przed nimi chylimy czoła, pamiętamy i będziemy pamiętać. Jednakże w cieniu pozostały matki, żony, dzieci, które musiały żyć z piętnem „wrogów ludzi”, nie mogąc otwarcie opłakać swoich ojców, braci, matek, krewnych. Gdy inni przystosowywali się do warunków życia pod okiem komunistycznego aparatu bezpieczeństwa, rodziny naszych bohaterów musiały ciągle zmagać się z trudnościami, prześladowaniem i traumą. W tym czasie kustoszem Sanktuarium w Hodyszewie był ks. Wojciech Juszczuk. Byliśmy tak dotknięci historią Pani Marty, że postanowiliśmy stworzyć miejsce hołdu dla rodzin Żołnierzy Wyklętych u stóp Matki Bożej Pojednania w Hodyszewie. Pandemia pokrzyżowała nasze plany, ks. Wojciech został przeniesiony do Warszawy, ale idea pozostała. Do współpracy włączył się dr Marek Jedynak – Dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku, Marek Kaczyński – Wójt gminy i ks. dr Rafał Czekalewski - obecny kustosz sanktuarium.
W piątek 26 maja 2023r. o 17.00 rozpoczęło się spotkanie otwarte z Dziećmi Żołnierzy Wyklętych. Przy stole prezydialnym zasiedli Marek Franczak syn ppor. Józefa Franczaka ps. „Laluś”, Marta Ziębikiewicz, c. kpt. Władysława Łukasiuka ps. "Młot", Tadeusz Płużański, s. ppor.Tadeusza Płużańskiego, ps. "Tadeusz Radwan", Krzysztof Marszałek, s. ppłk. Ludwika Marszałka ps. "Zbroja", Jerzy Rybnik, s. płk. Aleksandra Rybnika ps. "Dziki". Spotkanie prowadził Bogdan Łabędzki – główny specjalista ds. Poszukiwań i Identyfikacji Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku – prezes Stowarzyszenia Historycznego im. Danuty Siedzikówny „Inki”. Obecny był też Wiesław Kamiński, bratanek mjr. Kazimierz Kamieńskiego "Huzara".
Gdy nasi goście opowiadali o swoich ojcach i swoim dzieciństwie, prześladowaniach, wielu uczestnikom popłynęły z oczu łzy. Ich ojcowie zostali zamordowani, bądź nieludzko katowani w ubeckich więzieniach, a dla rodzin rozpoczęła się gehenna, którą trudno opisać, tych historii trzeba po prostu wysłuchać. Reportaż ze spotkania zostanie zamieszczony wkrótce na portalach społecznościowych. Do dzisiaj potomkowie Żołnierzy Wyklętych noszą w swoich sercach ogromną ranę, która nie zabliźnia się z upływem czasu, nadal niejednokrotnie muszą walczyć o dobre imię swoich ojców i zmagać się z traumą lat dziecięcych.
27 maja 2023r. w sobotę po uroczystej Mszy św. pod przewodnictwem ks. dr. Grzegorza Krupa SAC - Wiceprowincjała Prowincji Chrystusa Króla Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego Pallotyni w Sanktuarium Matki Bożej Pojednania w Hodyszewie odbyło się odsłonięcie tablicy, na której został umieszczony cytat wiersza P. Marty Ziębikiewicz „Matkom wyklętym” oraz napis: „W hołdzie Rodzinom Żołnierzy Wyklętych, cichym bohaterom, ofiarom komunistycznego terroru, pielęgnującym wartości, za które oddawali życie ich najbliżsi”. Jest to pierwsza tablica w Polsce, pierwsze podziękowanie, jakie pojawiło się w naszej Ojczyźnie tym rodzinom, o których cierpieniu zapomniano. Odsłonięcia tablicy dokonali: P. Marek Franczak i Jerzy Rybnik - przedstawiciele Dzieci Żołnierzy Wyklętych, P. Jarosław Zieliński – Poseł na Sejm RP w imieniu Pani Elżbiety Witek - Marszałek Sejmu RP, P. Dariusz Piontkowski - Sekretarz Stanu RP, wiceminister Edukacji i Nauki w imieniu Mateusza Morawieckiego - Prezesa Rady Ministrów, P. Marek Jedynak – Dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku, P. Marek Kaczyński – Wójt Gminy Nowe Piekuty.
W uroczystości brali też udział, oprócz rodzin Żołnierzy Wyklętych, płk Paweł Adam Lachowski - Dowódca 18. Białostockiego Pułku Rozpoznawczego, płk Jarosław Kowalewski szef Ośrodka Zamiejscowego w Białymstoku Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji, Barbara Buraczewska - Podlaski Wicekurator Oświaty, Agnieszka Rzeszewska - przewodnicząca Regionalnej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ "Solidarność", Tomasz Gromada - Prezes Spółdzielczego Banku Rozwoju w Szepietowie, Zenon Angielczyk - zastępca dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, , samorządowcy, przedstawiciele policji, straży pożarnej, Chorągiew Wojska Polskiego, poczty sztandarowe z okolicznych szkół, jednostek straży pożarnych, stowarzyszeń, grup rekonstrukcyjnych. Uroczystość odbywała się przy Wojskowej Asyście Honorowej z 18. Białostockiego Pułku Rozpoznawczego. Oprawą muzyczną zajmowała się Miejska Młodzieżowa Orkiestra Dęta Miejskiego Ośrodka Kultury w Zambrowie.
Na łące w pobliżu Sanktuarium odbywał się piknik militarny, na którym sprzęt wojskowy prezentowali 18. Łomżyński Pułk Logistyczny, 15. Giżycka Brygada Zmechanizowana, 18 Dywizja Zmechanizowana z Siedlec, 15 Batalion Lekkiej Piechoty Dąbrowa Moczydły. Zabezpieczeniem prewencyjnym zajęła się Żandarmeria Wojskowa z Białegostoku. Informacji o służbie wojskowej można było zasięgnąć w namiocie Wojskowego Centrum Rekrutacji z Bielska Podlaskiego. Panie z Koła Gospodyń „Przyjazna wieś” Stare Żochy i Skłody Borowe oraz nauczyciele z naszej szkoły z Kołem Caritas oferowali wszystkim uczestnikom ciepły posiłek i słodkie ciasteczko.
Jako inicjatorka tego wydarzenia dziękuję wszystkim, którzy wnieśli wkład w jego realizację, a nade wszystko fundatorom tablicy: Panu Markowi Jedynakowi – Dyrektorowi Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku, Panu Tomaszowi Gromadzie – prezesowi Spółdzielczego Banku Rozwoju w Szepietowie, Panu Cezaremu Ołdakowskiemu, prezesowi spółki Enea Ciepło w Białymstoku oraz sponsorom: Panu Arturowi Kosickiemu – Marszałkowi Województwa Podlaskiego, Panu Bogdanowi Zielińskiemu - Staroście Powiatu Wysokomazowieckiego, Państwu Justynie i Markowi Łopieńskim, właścicielom firmy Bud-Mar. Dziękuję serdecznie ks. Rafałowi Czekalewskiemu – Kustoszowi Sanktuarium oraz Panu Markowi Kaczyńskiemu – Wójtowi Gminy.
Mam nadzieję, że ta skromna tablica na Podlasiu zbroczonym krwią Żołnierzy Wyklętych, umieszczona u stóp Matki Boskiej Pojednania, będzie gromadzić nie tylko Ich Rodziny, które poniosły ogromne ofiary, ale także tych wszystkich, którym bliska jest pamięć o żołnierzach niepodległościowego podziemia.
Danuta Wyszyńska
Dyrektor Szkoły Podstawowej im. ks. Rocha Modzelewskiego w Nowych Piekutach
